Dieta w zespole jelita drażliwego (IBS) dietetyk Poznań
Zespół jelita drażliwego (IBS – ang. Irritable Bowel Syndrome) to powszechne schorzenie, które ma charakter czynnościowy i jest w większości przypadków łączone z tzw. nadwrażliwością trzewną. IBS objawia się bólami brzucha, wzdęciami, uczuciem przelewania w jelitach, odbijaniem, gazami, zmęczeniem oraz zaparciami, albo odwrotnie – biegunkami. Objawom tym towarzyszy często przerost flory bakteryjnej jelita cienkiego.
Zespół jelita drażliwego - czym jest?
IBS występuje u ok. 10–20% dorosłych ludzi. Choroba pojawia się przeważnie w wieku 30–40 lat a jej przyczyna nie jest dokładnie poznana. Obecnie uważa się, że dużą rolę odgrywa stan naszej psychiki. Sytuacje stresowe prowadzą do zaburzeń czynnościowych jelit oraz do niekorzystnych zmian w mikroflorze jelitowej.
Zespół jelita drażliwego - czym jest?
U znacznej grupy osób zmniejszenie dolegliwości jelitowych po zastosowaniu diety bezglutenowej może być paradoksalnie niezwiązana z jego ograniczeniem, a bezwiednym obniżeniem podaży cukrów, które łatwo podlegają fermentowaniu w jelicie. Do cukrów takich należą oligosacharydy, disacharydy, monosacharydy oraz poliole (tzw. FODMAP – ang. Fermentable Oligosaccharides, Disaccharides, Monosaccharides and Polyols). Po przedostaniu się do jelita grubego cukry te przy udziale flory bakteryjnej podlegają procesom, którym towarzyszy wzmożona produkcja dwutlenku węgla i wodoru a także siarkowodoru i metanu. Powstałe substancje lotne odpowiedzialne są za uczucie dyskomfortu w obrębie jamy brzusznej.
Dieta w zespole jelita drażliwego
Dieta FODMAP nie jest na całe życie a na określony czas. Składa się ona z dwóch etapów, które łącznie mogą trwać do ok. 2 miesięcy. W pierwszym etapie eliminujemy wszystkie produkty, które zawierają dużą koncentrację FODMAP na okres od 6 do 8 tygodni. Drugi etap polega na stopniowym, pojedynczym wprowadzaniu uprzednio wyeliminowanych produktów i obserwację reakcji swojego organizmu. Za zwyczaj jest tak, że większość osób może powrócić do normalnego sposobu odżywiania, z wykluczeniem pojedynczych produktów.
IBS bardzo często powiązany jest jest z nietolerancją fruktozy i/lub laktozy. Najczęściej obserwowana jest jednak nietolerancja fruktozy (nawet u 60% osób z IBS). Związkami budową przypominające fruktozę są FODMAP i z tego właśnie powodu uwzględniono je wśród substancji podlegających ograniczeniu. Szacuje się, że w skrajnych przypadkach nawet do 95% dziennej dawki fruktozy pochodzi z produktów zawierających syrop glukozowo-fruktozowy i sacharozę (tradycyjny cukier spożywczy). To prawdopodobnie wyjaśnia fakt, dlaczego obserwujemy obecnie epidemię IBS. Pamiętajmy zatem o uważnym czytaniu etykiet składu gotowych produktów i potraw.
Badania na nadwrażliwość pokarmową
Bardzo pomocne może być wykonanie badania na nadwrażliwość pokarmową (alergię IgG zależną) – wtedy będziemy mieć pewność, które produkty powodują problemy żołądkowo-jelitowe i nie będziemy musieli w ciemno wykluczać wszystkich potencjalnie szkodliwych pokarmów. Najlepiej gdyby taka indywidualna dieta sporządzona w oparciu o wynik badania nadwrażliwości pokarmowych prowadzona była z równoczesną odbudową mikroflory jelitowej, która zwykle u osób z IBS ma zaburzony skład. Poza dietą niezbędna jest czasowa celowana probiotykoterapia a także stosowanie niektórych preparatów ziołowych. Czasem też wprowadza się naturalne suplementy na regeneracje nabłonka jelitowego.
IBS - leczenie
Probiotyki to wyselekcjonowane kultury bakteryjne lub drożdży, których zadaniem jest korzystne dla zdrowia działanie w przewodzie pokarmowym (zapobieganie biegunkom, gazom, wzdęciom, zaparciom), poprzez immunomodulację oraz zachowywanie prawidłowej flory fizjologicznej drobnoustroje te produkują kwas mlekowy i należą do rodziny Lactobacillus, Bifidobacterium, oraz do drożdżaków Saccharomyces. Fizjologicznie występują w mikroflorze przewodu pokarmowego człowieka. Ich cechą musi być zdolność przylegania do nabłonka jelita, aby nie zostały z nich usunięte w krótkim czasie (np. w trakcie biegunki). Ponadto muszą być odporne na kwas solny zawarty w żołądku, enzymy trawienne, kwasy żółciowe.
Bardzo korzystnie jelita oddziałuje również kwas masłowy, który jest podstawowym materiałem energetycznym dla nabłonka przewodu pokarmowego i wpływa na jego szybszą regenerację. Stosuje się go w:
- u chorych po leczeniu przeciwnowotworowym (m.in w stanach zapalnych jelit po radioterapii)
- w zaburzeniach flory jelitowej,
- w zaburzeniach czynności jelit (zespół jelita drażliwego),
- w chorobach zapalnych błony śluzowej żołądka i jelit (min. nieswoiste choroby zapalne jelit, biegunki różnego pochodzenia),
- w niedoborach krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych,
- zakażeniach jelit i biegunce (m.in po antybiotykoterapii)
Przed jakąkolwiek suplementacją warto zbadać stan mikroflory jelitowej, gdyż ważna jest celowana probiotykoterapia.
Ważne jest też wykluczenie nadwrażliwości na gluten, nietolerancji laktozy, fruktozy lub sorbitolu czy też określenie zakwaszenia żołądka i stanu enzymów trawiennych.
Uwaga: jeśli objawom IBS towarzyszy spadek masy ciała i inne niepokojące objawy należy wykluczyć celiakię, chorobę Crohna, wrzodziejące zapalenie jelita grubego czy nawet zakażenie glistą ludzką.
Dietetyk zespół jelita drażliwego Poznań - DIETETYK-MED - zapraszam do kontaktu.
-
Przygotowanie do pierwszej wizyty
- Przynieś swój spisany jadłospis z 2-3 dni (godzina, posiłek, ilość): WZÓR
- Jeśli cierpisz na choroby przewlekłe i posiadasz wyniki badań z nimi związane, przynieś je na wizytę
- Przed analizą składu ciała: miej na sobie lekką odzież, nie uprawiaj sportu, nie spożywaj posiłków i nie pij nadmiernej ilości płynów 2h przed badaniem. Przeciwwskazania: ciąża, rozrusznik serca
Przebieg wizyty
Wizyta pierwsza
- Wywiad chorobowy
- Analiza składu ciała
- Wywiad żywieniowy
- Omówienie zaleceń żywieniowych (jeśli badania nie będą potrzebne)
Jeśli badania nie będą potrzebne, możliwe jest opcjonalne opracowanie zaleceń dietetycznych w formie pisemnej (w ciągu maksymalnie 5 dni roboczych za dodatkową opłatą, szczegóły w cenniku)
Wizyta kolejna (gdy na pierwszej wizycie skierowano na badania)
- Analiza wyników badań
- Analiza składu ciała
- Omówienie zaleceń żywieniowych
- Opcjonalne opracowanie zaleceń dietetycznych w formie pisemnej (w ciągu maksymalnie 5 dni roboczych za dodatkową opłatą, szczegóły w cenniku)
Kolejne wizyty kontrolne w zależności od problemu mogą występować co 1-6 miesięcy.
Wykrywanie nietolerancji pokarmowej
Przeprowadzenie czułych testów na nietolerancję pokarmową pozwala ustalić, jakie składniki spożywanych pokarmów wywołują niepożądane skutki.
Dieta a stan zdrowia
Związek diety z kondycją zdrowotną oraz całościowym samopoczuciem jest bardziej ścisły, niż może się to wydawać.
Wspomaganie dietą leczenia chorób
Podstawą wspomagania leczenie większości chorób - przewlekłych bądź czasowych - jest ustalenie odpowiedniego żywienia.
Dietetyk IBS Poznań - DIETETYK-MED - zapoznaj się z ofertą