SIBO czyli przerost flory bakteryjnej w jelicie cienkim dietetyk Poznań

Co to jest SIBO

Przerost bakteryjny jelita cienkiego zwany w skrócie SIBO (ang.: Small Intestinal Bacterial Overgrowth) to pojawienie się i rozrost w jelicie cienkim bakterii, które normalnie  bytują w jelicie grubym. Zdarzają się również przypadki przerostu niektórych gatunków bakterii, które zazwyczaj występują w jelicie cienkim w bardzo niewielkiej ilości. Bardzo często zdarza się, iż pacjenci chorujący na SIBO mają postawioną diagnozę zespołu jelita drażliwego (IBS). Okazuje się natomiast, że niemal 70% pacjentów IBS może chorować na SIBO. Diagnostyka tutaj jest niezwykle istotna, gdyż przebieg leczenia może wyglądać odmiennie.

Przyczyny SIBO

Występujące w układzie pokarmowym zdrowej osoby mechanizmy działają ochronie i zapobiegają rozwojowi SIBO. Są to m.in. wydzielanie soku żołądkowego, enzymów trzustkowych i żółci, a także prawidłowa perystaltyka jelita, wydzielnicza IgA oraz zastawka krętniczo-kątnicza pomiędzy jelitem cienkim i grubym, zapobiegająca cofaniu płynnej treści. Zaburzenie opisanych mechanizmów sprzyja rozwojowi SIBO. SIBO może wynikać z występowania innych zaburzeń i chorób towarzyszących. Nadmiernemu rozrostowi bakterii w jelicie cienkim sprzyjają:

• szczególnie często SIBO występują łącznie z IBS (ang. irritable bowel syndrome), czyli zespołem jelita nadwrażliwego. U 50-70% pacjentów z zespołem jelita nadwrażliwego może występować SIBO;
• zatrucia pokarmowe – są jedną z najczęstszych przyczyn rozwoju SIBO. Podczas zatruć dochodzi najczęściej do długotrwałego uszkodzenia wędrującego kompleksu mioelektrycznego (czyli aktywności elektromechanicznej mięśni gładkich przewodu pokarmowego w przerwach między posiłkami);
• choroby przewlekłe m.in. choroby zapalne jelit (Leśniowskiego-Crohna), cukrzyca, niedoczynność tarczycy, endometrioza, przewlekłe zapalenie trzustki, marskości wątroby;
• przewlekłe stosowanie leków (antybiotyków, inhibitorów pompy protonowej, opioidów);
• SIBO występują często przy wadach anatomicznych przewodu pokarmowego – wrodzonych lub nabytych (np. przetoka operacyjna);

Objawy SIBO

Zdarza się, że SIBO (zespół rozrostu bakteryjnego jelita cienkiego) może mieć przebieg bezobjawowy. Warto pamiętać, że nawet przy mniej dokuczliwych objawach niezdiagnozowany, nieleczony i nadmierny rozrost bakterii w jelicie cienkim może skutkować niedożywieniem m.in. z powodu niedoboru witamin (szczególnie witaminy B12). Najczęściej pojawiające się objawy to:

• wzdęcia brzucha
• nadmierne gazy jelitowe
• ból brzucha, uczucie dyskomfortu
• skurcze lub uczucie przelewania w jelitach
• zaparcia, biegunki  (czasem zamiennie)
• nudności, zgaga
• objawy ogólne: bóle głowy, stawów i/lub mięśni, zmęczenie, utrata masy ciała
• bardzo rzadko: uszkodzenie wątroby, trądzik różowaty, uszkodzenie nerwów obwodowych, zapalenie i bóle stawów czy kłębuszkowe zapalenie nerek

Jak diagnozować SIBO?

Ważnym i preferowanym obecnie badaniem w diagnostyce SIBO są testy oddechowe wodorowo-metanowe z laktulozą lub glukozą. Testy oddechowe są jedną z rekomendowanych przez American College of Gastroenterology – ACG (2020 r.) metod w diagnostyce SIBO. Badania są nieinwazyjne, łatwo dostępne i bardziej komfortowe w przeprowadzeniu dla pacjenta. Wymagają jednak specjalnego przygotowania do badania m.in. stosowania odpowiedniej diety, odpowiednich zaleceń dotyczących przyjmowanych leków itp.

Według aktualnych wskazań wersja wodorowo–metanowa testów oddechowych zapewnia dokładniejszą diagnostykę, ponieważ znajduje zastosowanie przy obydwu postaciach SIBO – zaparciowej oraz biegunkowej, a także wersji naprzemiennej.

W przypadku SIBO warto wykonać także inne badania, które dobiera się na podstawie wywiadu.

Leczenie SIBO: antybiotyki, dieta i suplementacja

Celem leczenia SIBO jest zmniejszenie liczby niepożądanych bakterii w jelicie cienkim. Najczęściej u pacjentów ze zdiagnozowanym SIBO stosuje się odpowiednio dobraną przez gastroenterologa antybiotykoterapię. Poza usunięciem przerostu bakteryjnego należy zadbać o uzupełnianie niedoborów pokarmowych, dlatego drugim niezwykle istotnym ważnym elementem leczenia jest dieta. Najczęściej stosowaną jest modyfikowana dieta low-FODMAP, w której ograniczane są produkty zawierające fermentujące przez 6-8 tygodni.

Elementem terapii, który może być dodatkowo stosowany u pacjentów z SIBO, jest probiotykoterapia. Jednak należy zachować szczególną ostrożność przy dobieraniu preparatu przy leczeniu SIBO, ponieważ musi opierać się jedynie na szczepach, które nie będą sprzyjały patologicznemu rozrostowi bakteryjnemu.  Nieodpowiednio dobrane probiotyki mogą nasilać objawy SIBO, gdyż w wielu preparatach dostępne są bakterie, które mogą kolonizować także jelito cienkie. Na rynku jest zaledwie kilka probiotyków, które nadają się do zwalczania SIBO.

Wiele korzyści przynoszą również przeciwfermentacyjne zioła i/lub olejki, które dobiera się pod aktualnie występujące dolegliwości.

Zapraszamy na konsultację w celu dobrania odpowiednich badań, suplementacji oraz diety (zalecenia mogą się różnić w zależności od występujących objawów). Zapisy odbywają się pod numerem telefonu  533 336 877.

Materiały (fragment tekstu oraz grafiki) zostały zaczerpnięte z Centrum Wiedzy Alab Laboratoria (www.alablaboratoria.pl). W Alab Laboratoria dostępny jest wodorowy test oddechowy na SIBO.

Tweet